Xəbər verdiyimiz kimi, erməni mətbuatı Ermənistan-Türkiyə normallaşmasına mane olan əsas faktorlardan biri kimi diasporun təzyiqlərini ön plana çıxarıb.
Ümumilikdə isə erməni diasporunun İrəvan üzərində təsir gücü heç kimə sirr deyil. Bu zaman-zaman özünü daha aydın şəkildə hiss etdirib. Hal-hazırda olduğu kimi regional sülh və sabitliyə nail olmaq üçün ciddi addımların atıldığı vaxtlarda isə erməni lobbisinin fəaliyyəti özünün pozucu xislətini daha çox büruzə verir.
Bəs, ümumiyyətlə, erməni diasporunun rəhbərləri kimlərdir?
Uzun illərdir erməni diasporasından danışarkən ümumi təşkilatlardan bəhs edilsə də, konkret şəxs adlarına rast gəlmək müşkül məsələdir. Buna mane olan məqamlardan biri də diasporun rəsmi saytının Azərbaycandan olan istifadəçilər üçün bloklanması ilə bağlıdır. Digər açıq mənbələrdə isə məlumatlar olduqca kasaddır. Elə gizli və qanunsuz fəaliyyətlə məşğul olan təşkilatlarda olduğu kimi...
Bütün dünya ölkələrindəki erməni diasporlarına bir şəxs rəhbərlik edir:
II Qaregin
Ermənistan hökuməti və lobbisi üzərindəki əsas güc məhz kilsənin əlində cəmləşib. Və təsadüfi deyil ki, bütün ermənilərin katolikosu II Qareginin titulları içərisində erməni diasporunun sədri titulu da var.
Erməni diasporunun əsas 10 lideri isə bunlardır:
Perç Sedrakyan
Ümumerməni Xeyriyyə İttifaqının sədridir. Erməni lobbisinin əsas rəhbərlərindən hesab olunan Sedrakyan müxtəlif dövrlərdə Ermənistana səfər edərək ölkə prezidentləri ilə görüşlər də keçirib. Rəhbərlik etdiyi təşkilata 30-dan çox ölkədə 500 mindən çox erməni üzvdür. İttifaqın Ermənistana və Qarabağ ermənilərinə ayırdığı vəsaitin miqdarı isə orta hesabla illik 30-50 milyon dollar arasında dəyişir.
Ara Abramyan
Rusiya Erməni İttifaqının sədri, milyarder biznesmendir. Kremlə yaxınlığı ilə seçilən Abramyan İkinci Qarabağ müharibəsində öz vəsaiti hesabına erməni silahlı birləşmələrinə böyük həcmdə maddi və silah yardımları edib. Abramyan siyasətdən uzaq olduğunu bildirsə də, ötən il Ermənistanda keçirilən seçkilərdə Paşinyana rəqib olacağını elan etmişdi. Lakin sonradan bu niyyətindən daşındı.
Daniel Fındikyan
Ermənilərə Yardım Fondunun Prezidentidir. ABŞ-da yaşayan erməni diasporunun rəhbərinin təkcə bu ölkədə yox, eləcə də Avropada ciddi əlaqələrinin olduğu bildirilir. Rəhbərlik etdiyi fondun 1997-ci ildə Xankəndində nümayəndəliyi yaradılıb. Fond fəaliyyəti müddəti ərzində Ermənistana 200 milyondan çox yardım ayırıb.
Raffi Hamparyan
Amerika Erməniləri Milli Komitəsinin (Hay DAT) sədridir. Rəhbərlik etdiyi təşkilat 3 əsas məqsədə xidmət edir: Ermənistan və Qarabağ ermənilərinə maddi yardım, qondarma erməni soyqırımının tanıdılması, "Dağlıq Qarabağ"ın müstəqilliyinin tanıdılması.
Murad Topalyan
Amerika Erməniləri Milli Komitəsinin sabiq sədridir. 1999-cu ildə qanunsuz silah daşıma maddəsi ilə həbs olunub. Amerikada erməni mafiya klanının xaç atası, eləcə də ASALA-nn okeanın o tayındakı liderlərindən biri hesab olunur.
Vazgen Sisilyan
Livan ermənisi olan Vazgen Sisilyan hal-hazırda Fransada yaşayır və ASALA-nın Avropa üzrə lideri hesab edilir. 1992-ci ildə Xocalı soyqırımında iştirakına görə "Artsax müharibəsi qəhrəmanı" adına layiq görülüb. Sisilyan aprel döyüşləri, eləcə də 44 günlük müharibədə də öz terror dəstəsi ilə birlikdə iştirak edib.
Vova Vartanov
Erməni diasporunun maliyyəsilə silahlı birləşmələr təşkil edən VOMA təşkilatının sədridir. 44 günlük müharibədə fəal iştirakı ilə tanınıb. Ermənistanda yaşasa də bir çox Avropa ölkələri, eləcə də terror qruplaşmaları ilə yaxın əlaqələrə malikdir.
Aşot Avanesyan
Qarabağda doğulan Avanesyan 500 minə yaxın soydaşının yaşadığı Ukraynada erməni diasporunun rəhbəri kimi tanınır. 2017-ci ildə erməni soyqırımının Ukrayna Ali Radasında tanıdılması üçün göstərdiyi səyləri ilə gündəmə gəlib. "Qarabağın müstəqilliyi" ideyasının əsas təbliğatçılarındandır.
Vardine Ohanyan
Livan erməni icmasının əsas rəhbəri hesab olunur. Hal-hazırda bu ölkənin gənclər və turizm naziri kimi çalışır. Ohanyan həmçinin erməni təbliğatının əsas mərkəzlərindən olan Zvarnotsun Livan şöbəsinə rəhbərlik edir.
Levon Zekiyan
İstanbul erməni katolikosluğunun arxiyepiskopudur. O bu vəzifəyə 2014-cü ildə Papa Fransisk tərəfindən təyin olunub. Bir çox mənbələrdə Türkiyədə yaşayan ermənilərin faktiki lideri olduğu deyilir.
