"Ermənistan Qarabağa səfər edən BMT missiyasının Azərbaycana qarşı “etnik təmizləmə” iddialarını dəstəkləyəcəyinə ümid edirdi. Halbuki, separatçı-terrorçu rejim 30 ilə yaxın işğal dövründə Bakının bütün israrına rəğmən belə bir missiyanı bölgəyə buraxmırdı və bu gün Azərbaycandan bunu istəyən beynəlxalq oyunçular da İrəvana heç bir təzyiq göstərmirdi”.
Bunu BMT missiyasının Qarabağa səfərini şərh edən siyasi təhlilçi Asif Nərimanlı bildirib.
“İrəvan hesab edirdi ki:
- BMT nümayəndələrinin Qarabağ səfəri Azərbaycana qarşı kampaniyada ciddi arqument yaradacaq;
- Bununla “beynəlxalq mexanizm” məsələsini də aktuallaşdıracaq və sülh danışıqlarında Bakıya qarşı kart kimi əlində saxlayacaq”, - A.Nərimanlı deyib.
O xatırladıb ki, Qərb ölkələri də “beynəlxalq missiya” adı altında bölgəyə daxil olmaq istəyir:
“Rəsmi Bakı bu həmləyə qarşı missiyanın BMT-nin Azərbaycandakı Rezident Əlaqələndirici Ofisinin rəhbərliyi altında həyata keçirilməsini irəli sürdü və bununla həm beynəlxalq ictimaiyyəti real vəziyyətlə tanış etdi, həm də “beynəlxalq missiya” istəklərini müəyyən qədər arxa plana keçirdi. “Beynəlxalq missiya” planı hələ bitməyib və rıçaqlardan biri kimi qarşıdakı dövrdə yenidən aktuallaşa bilər, lakin Azərbaycan BMT missiyasının səfəri ilə bir addım önə çıxdı”.
Ekspert deyib ki, BMT missiyasının Qarabağa səfərin nəticələrinə dair bəyanatı da erməni tərəfinin ümidlərinin puç olmasını deməyə əsas verir:
“Bəyanatda qeyd olunur ki, “missiya üzvlərinin Xankəndi şəhərində getdikləri yerlərdə mülki və ictimai infrastruktura, o cümlədən xəstəxana, məktəb, yaşayış binaları, mədəni və dini obyektlərə heç bir ziyan dəyməyib, əksinə, missiya Azərbaycan hökumətinin şəhərdə səhiyyə və digər məişət xidmətlərinin bərpasına hazırlaşdığını müşahidə edib”. Sadəcə olaraq, “əhalinin qəfil tərk etməsindən heyrətə gəliblər”.
Bu bəyanat Ermənistanın Qarabağda erməni əhalisinə qarşı “etnik təmizləmə” kimi iddialarını beynəlxalq müstəvidə böyük ölçüdə zəiflədir və Bakıya bütün ittihamların önünə fakt qoymaq imkanı verir”.
Xatırladaq ki, BMT missiyası araşdırma aparmaq üçün oktyabrın 1-də Xankəndiyə getmişdi. Missiya bazar ertəsi axşam saatlarında yaydığı bəyanatda Xankəndidəki mülki infrastruktura zərər dəymədiyini bildirib.
Missiya Xankəndi şəhərində az əhali qaldığını müşahidə edib və həmsöhbət olduğu adamlardan Qarabağda 50-1000 arası erməni sakinin qaldığını eşidib.
Bəyanatda deyilir ki, missiya üzvləri baş çəkdikləri yerlərdə mülki ictimai infrastruktura, o cümlədən xəstəxanalara, məktəblərə və yaşayış binalarına, mədəni və dini strukturlara hər hansı bir ziyan dəydiyini görməyiblər, həmçinin müşahidə ediblər ki, Azərbaycan hökuməti şəhərdə səhiyyə xidmətlərinin və bəzi kommunal xidmətlərin bərpasına hazırlaşır.
“Missiya müşahidə edib ki, şəhərdə heç bir mağaza açıq deyil”, - bəyanatda deyilir.
Missiyaya son atəşkəsdən sonra dinc əhaliyə qarşı zorakılıq halları ilə bağlı nə yerli əhalidən, nə də digər həmsöhbətlərdən şikayət daxil olub.
Bəyanatda deyilir ki, kənd yerləri haqqında məlumatın və oralara çıxışın məhdud olduğunu nəzərə alaraq, orda heyvandarlıq və əkinçiliklə bağlı, o cümlədən fermerlərin qarşıdan gələn mövsümdə buğda səpininə əlçatanlığı və ya hazır olub-olmaması barədə məlumat yoxdur.
“Missiya üzvləri kənd təsərrüfatı infrastrukturunun dağıdılmasını və ya yollarda ölmüş heyvanları müşahidə etməyib”, - məlumatda deyilir.
Missiyanın apara bildiyi söhbətlərə əsasən, indiki mərhələdə yerli əhalinin geri qayıtmaq niyyətində olub-olmadığını müəyyən etmək çətindir.
“Aydın olan odur ki, etimad və inamın yaradılması lazımdır və bunun üçün vaxta və bütün tərəflərin səylərinə ehtiyac var”, - missiyanın bəyanatında vurğulanıb.
Azərbaycan sentyabrın 19-20-də Qarabağda keçirdiyi antiterror tədbirlərindən sonra üzləşdiyi "etnik təmizləmə" ittihamlarını rədd edərək BMT-nin missiyasının bölgədə işləməsinə şərait yaradıb.
Antiterror tədbirlərindən sonra separatçı qurum özünü buraxıb, Azərbaycan bütöv Qarabağa nəzarətini bərpa edib, burda yaşayan etnik ermənilər isə kütləvi şəkildə Qarabağı tərk etməyə başlayıb.
Bazar ertəsi rəsmi Bakı Qarabağ bölgəsində yaşayan erməni sakinlərin reinteqrasiyası ilə bağlı planını açıqlayıb. Bir gün qabaq isə elan edib ki, artıq Dövlət Miqrasiya xidməti Xankəndidə əhalinin reinteqrasiya prosesinə başlayıb.
