Alimlər müəyyən ediblər ki, yer üzündəki hər mavi gözlü insanın bir ortaq əcdadı var.
Referans.az xəbər verir ki, mavi gözlər qəhvəyidən daha az yaygındır. Ancaq indi elm adamları ilk növbədə mavi gözlərin necə görünməsinə işıq salıblar. Məlum olub ki, bütün mavi gözlü insanların ortaq əcdadı var.
Əvvəlcə qeyd edilib ki, mavi gözlər resessiv bir gendir, yəni rəngin tələffüz edilməsi üçün bir insanın iki belə gen olması lazımdır. Mütəxəssislər bu genetik mutasiyanın 6-10 min il əvvəl yaşamış tək bir insandan gəldiyini müəyyən ediblər.
Alimlər illərdir insan gözündə qəhvəyi piqmentin səviyyəsini təyin edən OCA2 genini tədqiq edərək bu dəyişikliyə nəyin səbəb olduğunu müəyyən etməyə çalışıblar. Onlar aşkar ediblər ki, mavi gözlərlə nəticələnən genetik mutasiya OCA2-ni tamamilə söndürən və qəhvəyi rəngi mavi ilə seyrelten HERC2 adlı tamamilə fərqli bir gendən gəlir.
Bütün bunların ortaq əcdaddan qaynaqlandığını necə müəyyən etiblər?
Fakt budur ki, hər mavi gözlü insan eyni mutasiyaya malikdir. Gələcəkdə tədqiqatçılar bu mövzunu daha da təhlil etməlidirlər. Lakin belə bir versiya var ki, mutasiya insanlar Afrikadan Avropaya köçən zaman yayıla bilər. Bu, əsasən Avropa əsilli insanların niyə mavi gözlərə sahib olduğunu müəyyən dərəcədə izah edir.
Tədqiqatçılar araşdırmanın bir hissəsi kimi daha az yayılmış göz rənglərinə də baxıblar. Xüsusilə sə yaşıl rəngə. Nəticədə mavi gözlü genin bir şəxsə aid olduğu nəzəriyyəsini bir daha təsdiq ediblər.
“Bu arada, yaşıl gözlü insanlar irisdə melanin miqdarının azalması ilə izah edilə bilər ki, bu da mavi gözlülərdən çox fərqlidir. Buradan belə nəticəyə gələ bilərik ki, bütün mavi gözlü insanlar eyni əcdadla qohumdurlar. Onların hamısı DNT-lərində eyni yerdə eyni keçidi miras alıblar”, - Hüceyrə və Molekulyar Tibb kafedrasının professoru Hans Eiberg bildirib.(lent.az)
