Amerikalı mütəxəssis Endryu Koribko müsahibə verib.
- Cənab Endryu, noyabrda keçirilməsi planlaşdırılan Putin, Əliyev və Paşinyan görüşü barədə nə düşünürsünüz?
- Rusiya prezidentinin sözcüsü Peskovun sözlərinə görə, görüş hələlik təsdiqlənməyib, lakin bu, ümidverici bir ehtimal olaraq qalır. Əgər bu baş verərsə, çox güman ki, bu, yalnız üç lider qeyri-rəsmi razılığa gəldikdən sonra keçiriləcək ki, bu bir foto-opdan bir qədər çox olan vaxt itkisi olmasın. Məqsəd Ermənistanın Rusiyanın vasitəçiliyi ilə 2020-ci ilin noyabrında əvvəllər razılaşdığı atəşkəsin şərtlərinə, xüsusən də regional nəqliyyat dəhlizlərinin blokunun açılması və Qərbi Azərbaycanla Naxçıvan arasında dəhlizin yaradılması ilə bağlı sonuncu müddəanı nəhayət yerinə yetirməsinə nail olmaq olacaq. Həmçinin Ermənistan-Azərbaycan sərhədinin rəsmən müəyyənləşdirilməsi ilə bağlı razılığın əldə olunması danışılması planlaşdırılan əsas mövzular arasında olacaq. İstənilən nəticə xüsusilə hər iki tərəfin regional sülh və sabitlik üçün çox faydalı olardı.
- Zəngəzur dəhlizinin açılması sizcə bölgəyə hansı perespektiv və imkanları qazandıracaq?
- Bu layihənin başa çatdırılması regional iqtisadi inteqrasiyanı gücləndirəcək və eyni zamanda Ermənistan və Türkiyənin Azərbaycan üzərindən Rusiya ilə ticarətini asanlaşdıracaq. Beləliklə, hər hansı bir oyunçunun, çox güman ki, Ermənistanın regionda sabitliyi poza biləcək hər hansı birtərəfli hərəkətə keçmə ehtimalını azaldacaq, çünki nəticədə iqtisadi maraqları zərər görəcək.
- Bəs liderlərin maraqlarının toqquşması bölgədə hər hansı bir qarşıdurmaya səbəb ola bilərmi?
- Başqa bir qaynar müharibə ehtimalı çox azdır. Rusiya sülhməramlılarının Qarabağda olması münaqişənin hər iki tərəfini - həm Azərbaycanı, həm də Ermənistanı hərbi əməliyyatlara başlamaqdan çəkindirir. Üstəlik, Ermənistan ordusu keçən ilki müharibədəki itkidən sonra viran qalıb. O, sadəcə olaraq, Azərbaycan ərazilərinin yenidən işğalı üçün hər hansı etibarlı şansa ümid edəcək qədər qədər güclü deyil. Təkcə bu deyil, Ermənistanın Rusiya ilə qarşılıqlı müdafiə paktı yalnız birincinin beynəlxalq səviyyədə tanınmış ərazisini əhatə edir, yəni Moskva Bakıya qarşı heç bir təcavüz aktını dəstəkləməyəcək.
- Nəhayət, sizcə, bu görüşdən sonra hansı tərəf daha qazanclı çıxacaq, Azərbaycan, yoxsa Ermənistan və nəyə görə?
- Görüş hələ rəsmi olaraq təsdiqlənməyib, ona görə də bu barədə spekulyasiya etmək tezdir. Ümumilikdə desək, liderlərinin görüşməsi və həll edilməmiş məsələlərini ortaq rusiyalı tərəfdaşının vasitəçiliyi ilə həll etmək üçün razılığa gəlməsi hər iki ölkənin maraqlarına uyğun olardı. Əgər Ermənistan nəhayət keçən ilki atəşkəsin bütün şərtlərinə əməl etsə və o, Azərbaycanla öz sərhədlərini rəsmən müəyyənləşdirsə, nəinki heç kim uduzmaz, hətta hamı qazanardı.
