Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı ( ÜST ) dünyada xərçəng xəstəliyinin artacağı barədə xəbərdarlıq edib. Yeni xərçəng hadisələrinin sayının 2022-ci ildə ildə 20 milyondan 2050-ci ilə qədər 35 milyona yüksələcəyi gözlənilir.
Bu məlumatları təşkilata daxil olan Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Agentliyi dərc edib.
Xərçəngə yoluxma hallarının artmasının qeyri-bərabər olduğu və aztəminatlı qruplara qeyri-mütənasib təsir göstərdiyi qeyd edilir.
2022-ci ildə 20 milyon yeni xərçəng hadisəsi və 9,7 milyon ölüm qeydə alınıb. Bununla belə, diaqnozdan beş il sonra sağ qalan insanların sayı 53,5 milyon idi. Təxminən hər beş nəfərdən biri həyatı boyu xərçəngə tutulacaq, doqquz kişidən biri və on iki qadından biri bu xəstəlikdən dünyasını dəyişəcək.
Mütəxəssislər 2050-ci ilə qədər yeni xərçəng hadisələrinin sayının 2022-ci ilə nisbətən 77% artaraq 35 milyonu keçəcəyini proqnozlaşdırırlar. ÜST vurğulayıb ki, xərçəngə yoluxma hallarının artması yaşlanma və əhalinin artımı, eləcə də insanların risk faktorlarına məruz qalmasının dəyişməsi ilə bağlıdır. Tütün, alkoqol, piylənmə və havanın çirklənməsi insidentlərin artmasında əsas amillər kimi müəyyən edilir.
ÜST-ün məlumatına görə, yeni xərçəng hadisələrinin təxminən üçdə ikisi 10 xərçəng növündə baş verir. 2022-ci ildə ağciyər xərçəngi dünyada ən çox yayılmış xərçəng olub (2,5 milyon və ya bütün yeni halların 12,4%-i). İkinci yerdə qadınlarda döş xərçəngi (2,3 milyon hal, 11,6%), üçüncü yerdə kolorektal xərçəng (1,9 milyon, 9,6%) olub.
Həmçinin ən çox yayılmış xərçəng növlərindən bəziləri prostat xərçəngi (1,5 milyon, 7,3%), mədə xərçəngidir (970 min, 4,9%).
Eyni zamanda, ağciyər xərçəngi ən çox ölüm səbəbidir - 1,8 milyon ölüm (18,7%), ikinci yerdə 900 min (9,3%) kolorektal xərçəng gəlir. Həmçinin ölümə səbəb olanlar: qaraciyər xərçəngi (760 min, 7,8%), süd vəzi xərçəngi (670 min, 6,9%) və mədə xərçəngi (660 min, 6,8%).
Təşkilat 2022-ci ildə qadınlarda ən çox diaqnoz qoyulan xərçəngin və xərçəngdən ölümün əsas səbəbinin döş xərçəngi, kişilər üçün isə ağciyər xərçəngi olduğunu qeyd edib.
